Kısa çalışma ödeneği, işsizlik maaşından kesilir mi? işsizlik maaşı neden düşük hesaplanıyor?, İşsizlik maaşı için itiraz yolları.
Covid-19 salgını, deprem gibi olaylarda bir çok işletme rutin faaliyetlerini azalttı veya faaliyetlerini durdurdu. Ekonomik koşullar ve çalışma koşullarının zorlaşması nedeniyle faaliyetleri aksayan iş yerlerindeki personeller gelir kaybına uğramaması için İŞKUR’un “Kısa Çalışma Ödeneği” devreye girmektedir. Kısa Çalışma Ödeneği hakkında detaylı bilgi için tıklayın.
Kısa Çalışma Ödeneği Nedeniyle İşsizlik Maaşı Düşüklüğü
Geçmiş dönemde kısa çalışma ödeneği alan çalışanlar işten çıkarılma ve ayrılma durumlarında işsizlik maaşına başvurmakta ve işsizlik maaşının olması gerekenden daha düşük olarak ödendiğini görebilmektedir. Bunun sebebi ise daha önce kısa çalışma ödeneği almış olmak.
Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) ödemesinin aslında işsizlik maaşı hakkından avans çekilerek yapılıyor. Alınmış olan KÇÖ aslında hak edilmiş olan işsizlik ödeneği içerisinden kesilmiş bir miktardır.
Kısa çalışma ödeneği olarak yapılan ödemeler işsizlik ödeneği süresinden düşülmektedir. Ancak, yapılan ödemelerin mahsup edilip edilmeyeceğini belirlemeye Cumhurbaşkanı yetkilidir.
Sigortalının geçmiş dönem “Prime Esas Kazancı” değerlerine göre hesaplanan işsizlik ödeneği, sürekli artan enflasyon karşısında hesaplanan tarih aralığı ile ödeme zamanı arasında düşük kalabilmektedir. Geçmişte yapılan KÇÖ ödemesi varsa eğer işsizlik maaşlarının daha da düşük hesaplanması problemi ortaya çıkmaktadır.
29/06/2020 Tarihli ve 2706 sayılı karara göre ise: “Covid-19 nedeniyle dışsal etkilerden kaynaklanan durumlar kapsamındaki zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan ödemeler başlangıçta belirlenen işsizlik ödeneği süresinden düşülmez.” ibaresi yer almasına rağmen bu uygulamada eksiklikler olduğu görülmektedir.
Bu konuda yeterli bilgilendirilmemiş çalışan ise işten çıktığında düşük bir işsizlik maaşı ile karşılaştığı için hak arama mücadelesine girmektedir. İŞKUR, SGK ve CİMER dahil yapılan bütün başvuruların şimdilik sonuçsuz kaldığı görülüyor.
Daha Önce Kısa Çalışma Ödeneği Alındıysa
İşsizlik maaşında, kısa çalışma ödemesi alınan tarihten öncesi ve sonrası iki farklı uygulama bulunmaktadır.
4447 sayılı Kanunun Ek 2’nci maddesine göre kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmek için iş sözleşmesinin feshi dışında işsizlik ödeneğine hak kazanma koşullarının sağlanmış olması gerekmektedir. Bu nedenle sistem arka planında ilgililer adına oluşturulacak veya daha önce oluşturulmuş işsizlik ödeneği hak sahipliği üzerinden kısa çalışma ödeneği ödemesi yapılmaktadır.
Kısa çalışma ödeneği verildiği gün aslında çalışanın işsizlik ödeneği hak edişi tanımlanmış olduğu için kısa çalışma sürecinin sonunda tekrardan yeni işe girmiş gibi işsizlik ödeneği hak edişi kazanması gerekiyor.
Kısa çalışma ödeneği alındıktan sonra yeniden 600 günlük sigortalılık süresi oluşmuşsa eğer işsizlik ödeneği hak edişi yeniden kazanılır. Ancak kısa çalışma ödeneği alındığı tarihten itibaren yeni bir işsizlik maaşı hak edişi kazanılmamışsa eğer kısa çalışma ödeneği alınan tarihten önce hak edilmiş olan işsizlik ödeneği tarifesinden işsizlik maaş ödemesi yapılacaktır.
Bu süre oluşmadan işten çıkılırsa eğer kısa çalışma sürecinin başladığı tarihte hesaplanan işsizlik ödeneği ödenmeye başlıyor. Hem hesaplanış tarihinin eski olması hem de enflasyon gibi sebeplerle de işsizlik maaşı beklenenden çok düşük kalmaktadır.