25 yıl evliliğe emeklilik hakkı gelecek mi? evli olan kadınlar emekli olabilir mi? ev hanımları nasıl emekli olabilir?
Evlilikte belirli koşulların sağlanması karşılığında kadınlara da emeklilik hakkı sağlanması konusunda pek çok farklı görüş bulunmaktadır. Doğum borçlanması ile geriye dönük prim ödemesi yapılabilirken evli kalma süresine göre de bir emeklilik formülü üretilmesi yönündeki talepler sürekli gündeme gelmektedir.
Popüler televizyon kanalları, gazeteler ve haber siteleri düzenli olarak yıllardır “Ev Hanımlarına Müjde! Çalışmadan Emekli Olma Hakkı Geliyor.” şeklinde haber yaparak aslında olmayan bir şeyi var gibi göstermektedir.
İş Hayatına Girmek / Ev Hanımı Olmak
Eğitim, kariyer planları yanı sıra mevcut ekonomik koşullar nedeniyle sadece hanedeki erkeğin gelirinin yetmemesi durumunda kadının da çalışmak zorunda kalmasıyla birlikte aileler gerek ev işlerinde gerekse çocuk bakımında ek desteğe ihtiyaç duymaktadır.
Ev hanımlığı olarak bahsedilen ev işlerini yapmak (yemek, temizlik, bulaşık, çamaşır vb.) ve çocukların bakımını yapmanın değeri kadın evde olmadığında ve çalışmak zorunda kaldığında ortaya çıkmaktadır. Sayılan bütün bu durumlar/hizmetler için ücretli bir veya bir kaç çalışana veya aile büyüklerinin desteğine ihtiyaç duyulmaktadır. Yani buradaki hizmetlerin oluşturduğu boşluk belirli bir maddi harcama ile giderilebilmektedir.
Ailesine bakmak, çocuklarını kendi büyütmek isteyen kadınlar kendi çalışma hakkından, kendi refahını arttırmaktan veya kendi kariyerinden, hayallerinden bile fedakarlık etmektedir. Olası ayrılıklarda, boşanmalarda veya eşin kaza geçirmesi, erken vefatı gibi durumlarda ise kadının sosyal güvencesi ve gelir durumu tehlikeye girebilmektedir. (Anneden, babadan, eşten dolayı vb. herhangi bir maaş bağlanmazsa) Hal böyle olunca haklı bir sosyal güvence ve emeklilik hakkı talebi oluşmaktadır.
Evlilikte Kadınlara Emeklilik Hakkı Gelecek mi?
Konu bu açıdan değerlendirildiğinde kadının çalışmadığı (ev hanımlığı) durumda aile için verdiği hizmet net bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Ortada belirgin bir hizmet veriliyor olmasına karşılık emeklilik hakkı ve sosyal güvence isteği de evlilikte belirli bir yılı dolduranlara emeklilik hakkı isteğini ortaya çıkarmaktadır.
Ancak günümüz ekonomik koşullarında aktif çalışma hayatı olanların bile emekli olabilmesinin çok zor hale gelmiş olması evlilik nedeniyle emeklilik hakkı elde edilmesi konusunun uzunca bir süre daha sadece tartışma konusu olarak kalmasını sağlayacak gibi görünüyor.
Evde bakmakla yükümlü olunan engelli bireyler olduğunda bakımını yapan kişiye evde bakım maaşı uygulaması yapılabilirken ev hizmetleri ve çocukların bakımı için de erkeğin prim gününün eşler arasında paylaşılması, çalışmayan eş için zorunlu prim ödemesi yapılması gibi pek çok seçenek uzunca yıllar tartışılacaktır. Ancak henüz somut adımlar bulunmuyor.
Ev Hanımlarına Güvence Verilmesi ve Aile Kurumu
Bir çok kadın çocuklarını kendisi büyütmek, yetiştirmek ve eğitmek istemesine rağmen ekonomik koşullar ve sosyal güvence kaygısıyla çalışmak zorunda kalmaktadır. Kreşlerde, bakıcı eliyle veya aile büyükleri elinde anneyi görmeye hasret büyüyen çocuklardansa annesinin büyüttüğü çocukların hem çocuğun kendisi hem de toplum için daha olumlu olduğu her fırsatta gündeme getiriliyor.
Hem aile kurumunun ayakta kalabilmesi hem de daha sağlıklı, uyumlu bireyler yetişmesi açısından da kadına sosyal güvence hakkı verilerek aile yapısı desteklenebilir.
Ev Hanımlarının Kendi Güvencesini Sağlaması
Ev hanımları kendi güvencelerini sağlamaları hususunda bazı alternatiflere sahipler ancak karşılığında ödeme yapılması veya evden çalışma gerekmesi gerekiyor.
Bireysel Emeklilik Sistemi (BES)
Ev hanımları da bireysel emeklilik sistemlerini (BES) araştırmalı ve aylık çok az ödemelerle kendi geleceklerine bir yatırım yapabilirler. Bireysel emeklilik sisteminde ödenen her prim için %30 devlet katkısı sağlanırken orada biriken para çeşitli fonlarda değerlendirilerek yıllar içinde iyi bir meblağa ulaşmaktadır.
Normal emekli maaşlarının bile refah seviyesi konusunda yetersizliğine bakıldığında ev harcamalarından arttırmak veya eşten bu konuda talepte bulunarak hem kendi hem de çocuklar için bir BES hesabı açtırılması konusu değerlendirilmesi gereken bir seçenektir.
4/B İsteğe Bağlı Prim Ödemesi (Bağ-kur)
Ev hanımları isteğe bağlı olarak her ay Bağ-kur primi ödeyerek prim günü ve sigortalılık yılı şartlarını sağladığında emeklilik hakkı elde edebiliyor. Her ay 4/B prim ödemesi yapmak gerekeceğinden hane gelirinin iyi durumda olması ve eş desteği gerekiyor.
Bu yöntemle emekli olmak için bir yerde çalışmak gerekmiyor.
Evden Çalışmak (Home Ofis)
Teknolojik imkânların artması ve dijitalleşmeyle birlikte evden çalışma seçenekleri ciddi bir şekilde artmıştır. Uzaktan çalışma sistemi ile kadınlar hem ailesine vakit ayırabiliyor hem de çalışabilme imkânı bulabiliyor.
Doğrudan satış, çağrı merkezi temsilciliği, paketleme işleri, içerik oluşturma ve içerik yönetimi gibi pek çok alanda evden çalışma seçeneği bulunuyor.
